GAPS Ne Demek?
Gut and Psychology Syndrome, kelimelerinin kısaltması olarak kullanılan GAPS, Türkçe 'ye " Bağırsak ve Psikoloji Sendromu" olarak çevrilir.
Beslenme ve nöroloji alanında çalışmalar yapan Doktor Natasha Campbell tarafından geliştirilen GAPS Beslenme Protokolü, 2004 yılında basılan GAPS Diyet kitabının tüm dünyada büyük ilgi görmesinin ardından popüler diyetler arasına girer.
Bağırsak sağlığı konusunda farkındalık geliştikçe, geçirgen bağırsak daha fazla kişi tarafından konuşulmaya başladıkça, insanlar bağırsaklarına probiyotik yüklemeleri yapmaya ve GAPS diyeti daha yaygın bir şekilde uygulamaya başlar. Popülaritesi arttıkça kilo vermek için GAPS diyeti yapanlar da çoğalır.
GAPS diyeti bir eliminasyon diyetidir; şeker, baklagiller, tahıllar, süt ve süt ürünleri, nişastalı sebzeler beslenmeden uzun süreliğine tamamen çıkarılır. Bunun yerine evde yapılmış kemik suları, sebze suları, hayvansal gıda ve yağlar içeren bir beslenme planı uygulanır. Bu beslenme modeli ile bağırsak duvarını iyileştirmek ve böylece kişinin psikolojik olarak sağlıklı olmasına katkı sunmak, GAPS diyetinin amacıdır.
Özellikle süt ve süt ürünlerinin tüketilmemesi, pastörize süt ve süt ürünlerinin bağırsak ve sindirim sistemine zarar verdiği fikrinden ötürü GAPS, çocuklarda beslenme yetersizliğine neden olmakla suçlanmıştır.
GAPS diyeti, beslenme uzmanları ve hekimler arasında tartışmalı bir beslenme protokolüdür. Hayvansal gıda yoğunluklu bir beslenme olması sebebiyle herkes için uygun olmadığını söylemekte yarar var.
Otizm, ADD (dikkat eksikliği), bipolar bozukluk, obsesif kompulsif bozukluk gibi birçok hastalığın tedavisinden beslenme modeli olarak GAPS Beslenme Protokolü, kullanılmaya devam edilmektedir.
GAPS Diyeti Nasıl Yapılır?
GAPS diyetinin uygulama süreci uzundur. Bağırsak duvarının iyileşmesi için gereken süre 1 yıla kadar çıkabilir, daha uzun sürmesi de mümkündür.
GAPS, üç temel aşamadan oluşur:
• GAPS Giriş Diyeti.
• Tam GAPS.
• GAPS Çıkış Diyeti.
GAPS diyetinde kısıtlama getirilen gıdaların tüketilmesine hiçbir şekilde izin verilmez. Minik miktarlar dahi eliminasyonu ve dolayısıyla bağırsak florası bozacağı için GAPS diyeti keskin bir diyettir.
GAPS Giriş Diyetinin 6 Aşaması
Her aşama belli bir süre boyunca, bağırsak reaksiyonları iyileşene kadar uygulanır ve sonraki aşamaya öyle geçilir. Her aşamada, bahsi geçen gıdalar beslenmeye dahil edilir.
1. Aşama: Ev yapımı kemik suyu, fermente sebze suları, ev yapımı kefir ve yoğurt, nişastasız haşlanmış sebze, haşlanmış et veya balık. Su, zencefilli ballı çay, papatya çayı.
2. Aşama: Organik yumurtanın sarısı, güveçte et ve sebze, fermente balık, ev yapımı tereyağ veya ghee.
3. Aşama: Avakado, fermente lahana turşusu, fermente sebzeler, probiyotik takviyeler.
4. Aşama: Soğuk sıkım zeytinyağı, ızgara et, GAPS ekmeği, taze sıkılmış sebze suyu.
5. Aşama: Çiğ sebzeler ve yeşillikler, taze sıkılmış meyve suyu, pişmiş elma püresi.
6. Aşama: Çiğ meyveler, kurutulmuş meyveler.
Tam GAPS Diyeti
Sindirim sisteminin ve bağırsak duvarının tamamen iyileştiğinden emin olduktan sonra ikinci aşamaya, Tam GAPS diyetine geçilir. Bu aşamada hala diyetin yasaklı gıdaları tüketilmez. Beslenmeye GAPS kapsamında yenilebilen diğer gıdalar eklenir.
Yumurtanın tamamı, sarımsak, hindistan cevizi yağı, az miktarda fındık ve fındık unu ile yapılmış GAPS tarifi unsuz atıştırmalıklar ile Tam GAPS Diyeti en az 6 ay sürdürülür.
GAPS Çıkış Diyeti
Diyetin son aşamasıdır. Beslenmeye diğer besin gruplarının adım adım eklenmesiyle GAPS diyetinden çıkılır.
Tüm gıdalar birden değil küçük porsiyonlar şeklinde ve deneme yapılarak yeniden tüketilebilir. Bağırsaklarda olumsuz tepki izlenmeli, devam eder ya da şiddetlenirse besine ara verilmelidir.
GAPS diyeti tamamladıktan sonra tekrar rafine şeker ve karbonhidrat içeren işlenmiş gıdalarla beslenmeye geri dönmek, aynı sorunların tekrar etmesine neden olacağı için pek önerilmez.
GAPS Diyetinde Ne Yenir?
Endüstriyel paketli gıdaların içindeki koruyucular ve diğer kimyasallar bağırsak duvarından geçip tüm vücuda yayıldığı için GAPS diyetinde tüm beslenme içeriği evde yapılan, doğal gıdalardan oluşmak zorundadır. 6 ay ile 2 yıl arasında sürebilen GAPS diyeti boyunca izin verilen gıdalar:
• Kemik suları.
• Sebze suları.
• Et, kümes hayvanları, balık.
• Organik yumurtanın sarısı.
• Fermente gıdalar.
• Prebiyotikler& Probiyotikler.
• Yeşil yapraklı sebzeler.
• Meyveler.
• Zeytinyağı ve tohum yağları.
GAPS Diyetinde Neler Yasak?
Genel olarak sağlığa zararlı olduğu konusundan hemfikir olduğumuz işlenmiş, rafine gıdalar GAPS diyetinde yasaklılar listesinin başında gelir.
• Rafine şeker, tatlandırıcılar ve diğer şeker formları.
• Tüm tahıllar.
• Alkol.
• İşlenmiş paketli hazır gıdalar.
• Süt.
• Pastörize süt ürünlerinin tamamı.
• Kuru baklagillerin tamamı.
• Kahve.
• Soya ve soya ürünlerinin tamamı.
• Çay.
• Kakao.
• Yerfıstığı.
Sağlıklı bir şekilde zayıflamak için, bedeninizi tanımalı ve ne yediğinizin bilincinden olmalısınız. Beslenme danışmanlığımız size bunu sağlarken, motive olmanıza yardımcı olur.
Beslenme danışmanlığı sadece kilo verme başarısı ve diyet ile ilgilenmez, her bireyin ömür boyu daha kaliteli beslenmesi için özel beslenme durumlarına göre eğitim verir. Örneğin:
- o Diyabet ve beslenme
- o Kolesterol ve beslenme
- o Gebelik ve beslenme
- o Yüksek tansiyon ve beslenme
- o Karaciğer yağlanması ve beslenme
- o Kanser ve beslenme
- o Antioksidanlar vitaminler ve beslenme
Beslenme danışmanlığı ve diyetisyen hizmeti yoğun çalışan kişilerin başarı ve üretkenliği için özel olarak planlanır ve seyahatlerini de kapsayarak yeni bir beslenme ve diyet biçimi oluşturulması hedeflenir ve çalışma konforuna destek olunur.
Mustafa CAN ve uzmanlarıyla verilen beslenme danışmanlığı hizmetlerimizle daha sağlıklı bir yaşama sahip olabilirsiniz.
Mesleğine karşı büyük bir tutkusu olan Beslenme Uzmanı - Diyetisyen ve Gıda Mühendisi Mustafa CAN
Eğitimlerini başarıyla tamamladıktan sonra, Ankara’da Gülhane Askeri Tıp Akademisinde (GATA) görev almaya başladı. Üç yıl boyunca Klinik Şefi ve Beslenme Uzmanı olarak yüksek rütbeli askeri personellere başarı ile hizmet etti. Bu süreçte kurumsal beslenme, sporcu beslenmesi, fonksiyonel beslenme, mikrobiyata, anne ve çocuk beslenmesi, hastalıklarda beslenme, fitoterapi, aromaterapi ve kupa terapi konularında kendını geliştirdi . İstanbula dönüş yaparak kurumsal fırmalarda beslenme danışmanlıgı , aylık menüler olusturma ve bireysel beslenme koçlugu yapmaya başladı , aynı zamanda gjmfıt sporcu beslenmesı konusunda danışanlarını takip etti. Gıda mühendisliği okumanın avantajı ile Beslenmedeki yaklaşımı sağlıklı ve doğru gıdaların, doğru şekilde kombine edilmesi üzerinde durdu . Mümkün olan en yüksek oranda, “topraktan gelen doğal gıdalarla” beslenme modelini, danışanları için uygulanabilir hale getirerek beslenme planları hazırladı.
Hali hazırda Türkiye’de tek olan hem danışmanlık hem de doğru gıdaların bulunduğu bir işletmenin başında çalışmalarını sürdürmektedir. Sporcu Beslenmesi, kilo alma, kilo verme, kilo koruma, hastalıklarda beslenme, mikrobiyata, fonksiyonel beslenme, fitoterapi ve aromaterapi alanlarında online ve yüz yüze danışmanlık hizmeti vermektedir.
Yorumlar (03)
Gülay Saydam
Diyet & AktarHocam size minnettarım; yıllardır yapamadığımı sizin sayenizde sizinle başarıyorum; çok mutluyum; değişimimden özgüvenim yerine geldi ve en önemlisi sağlık; artık kabızlık yaşamıyorum. Beslenme alışkanlığım değişti sayenizde. Çok teşekkür ederim size.
DiyetBetül Calatlı
Diyet & AktarSağlıklı kilo vermek, özellikle de benim gibi surekli diyet içinde olan bir diyabetli için çok kolay degil. Desteginize, inancınıza ve ilminize teşekkürler. Aç kalmadan ilk defa bu kadar çok kilo veriyorum. Benım için mucizevi oldu.
DiyetEsra Pelit
Diyet & AktarGizli kaçamaklara rağmen, diyabetli, hipotroidli, huysuz - "benim canım lahmacun istiyor kaç tane yiyebilirim" diye sıkıştıran - bana rağmen kilo verip özgüvenime verdiğiniz destek ve gösterdiğiniz sabır için teşekkür ederim. Öğrettiğiniz doğru beslenme düzeniyle hayatıma devam edeceğim. Siz iyi ki varsınız.
Diyet