Uzmanından GDO'lu besinlerin çocuklara etkilerini öğrendik.

Biyoteknolojik yöntemlerle kendi türü haricinde bir türden gen aktarılarak belirli özellikleri değiştirilmiş bitki, hayvan ya da mikroorganizmalara transgenic veya genetiği değiştirilmiş organizma (GDO) denmektedir.

Günümüzde bu teknoloji, tarımdan sağlığa kadar birçok farklı sektörde kullanılmaktadır ve fayda beklenmektedir. Ancak diğer bir taraftan de bu tarz ürünlerin insan sağlığına olumsuz etkileri konusunda yoğun kaygılar bulunmaktadır. Henüz bu konu ile elde ilgili yeterli veri ve bilimsel çalışma bulunmamaktadır. O nedenle, GDO'lu besinlerin bilinen olumsuz etkilerinin yanı sıra uzun vadede nasıl etkilerinin olacağı henüz tam olarak bilinmemektedir.

GDO'lu besinlerin insan sağlığına olumsuz etkileri nelerdir?

Antibiyotiklere karşı direnç: Gen aktarımları sonucunda antibiyotiklere karşı dirençli bakteriler gelişebilir, ki bu durum sağlık açısından da olumsuz sonuçlar doğurur. Antibiyotiklere karşı gelişebilecek olan direncin patojen olması durumunda, yani zararlı mikroorganizmaya geçmesi sonucunda bu patojenler de antibiyotiklere karşı dirençli hale gelecektir. Çocukların bağışıklık sistemleri tam olgunluğa ulaşmadığı için antibiyotiklere karşı dirençli patojenlerin neden olacağı hastalıkların tedavisi çok güç olabilir.
Alerjik etkiler: Genetiği değiştirme teknolojisi bazı insanlarda alerjik reaksiyonları artırmaktadır. Özellikle GDO'lu mısır ve soya tüketimi sonucunda alerjik reaksiyonlarda artış olmuştur. Çocuklar gıda alerjisine erişkinlere oranla 4-5 kat daha yatkındırlar. Alerjik hassasiyet 2 yaş altı çocuklarda ve bebeklerde çok daha yoğun olmaktadır.
Toksik etkiler: Bir diğer olumsuz etki ise toksik yani zehirli etki oluşmasıdır. 1967 yılında Amerika'da geliştirilen bir patates türünün solanin toksini oluşturması sebebiyle patates piyasadan toplatılmıştır. GDO'lu besinlerin %70'inin böceğe karşı dayanıklı kılınmış olması toksik etki şüphesini artırmaktadır. Çocukların vücut kütleleri daha azdır. Bir yetişkin ile aynı miktarda toksine maruz kalan çocuğun birim hacme düşen zehir miktarı çok daha fazla olur. Dolayısıyla çocuklar GDO'lu besinlerin yaratabileceği toksik etkiden daha fazla zarar görürler.
Kanserojen etkiler: GDO'lu besinlerin kanserlere neden olduğu şüphesi belki de en önemli şüphedir. Bu konuda çalışmalar hala devam etmektedir. Örneğin genetiği değiştirilmiş sığır büyüme hormonu (rBGH) süt verimini artırmak için ineklere verilmiştir. Bu hormon, insülin benzeri büyüme faktörü (IGF-1)'in artmasına neden olmaktadır. IGF-1 hormonu normal hücrelerin olduğu gibi kanserli hücrelerin de büyümesini sağlayan bir hormondur.
Tüm bu riskler yetişkinler gibi çocuklar için de geçerlidir ve hatta daha tehlikelidir.

Çocukların, genetiği değiştirilmiş bu tip yeni gıdalara verdikleri fizyolojik yanıt yetişkinlerden çok daha farklıdır. Vücudumuz zehirli maddelerle karşı karşıya geldiğinde, toksinlerden arınmak için bir dizi mekanizma devreye girer. Bu toksinleri etkisizleştirme mekanizmaları bebek ve çocuklarda tam olgunluğa ulaşmamıştır ve gelişmektedir. Bu nedenle toksinlere karşı tam ve sağlıklı bir yanıt oluşmayabilir. Dolayısıyla yetişkin ile aynı miktarda toksine maruz kalan bir çocuk yetişkine kıyasla bu toksinden çok daha fazla zarar görür.

Her ne kadar tarım, sanayi ve gıda politikaları açısından olumlu etkileri olsa da; bu üretim sisteminin rahatlıkla kullanılabilmesi için sağlık açısından üreme sistemi, endokrin sistemi, nörolojik gelişim ve bağışıklık sistemi üzerine uzun ve kısa vadeli etkilerinin araştırılması gerekmektedir.

GDO'lu besinlerin olumlu etkileri ortaya konulsa bile çocukların bu gıdalara verecekleri fizyolojik yanıtlar farklı veya yetersiz olabilir. Bu nedenle çocuk beslenmesinde GDO'lu besinlerden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.

REFLÜ NEDİR?

Reflü, midenizde kalan besinlerin yemek borusuna doğru geri gelmesidir. Mide içindeki sıvıların asidik yapıda olmalarından dolayı yanma ve acı tat hissi oluşmaktadır. Hissedilen mide yanması aslında yemek borusunun mideye açılan kısmındadır. Acının hissedilmesinin sebebi ise yemek borusu ve ağız içi yapılarının asidik sıvıya karşı dayanıklı olmamasından ileri gelmektedir. İlerleyen reflü hastalığında ses kısıklığı ve demir eksikliği anemisi oluşabilmektedir.

Sizin de mideniz yanıyorsa, gece yattığınızda ağzınıza acı tat geliyorsa, son zamanlarda tükürük salgınız arttıysa ve şişkinlik hissiniz varsa, siz de reflü ile tanışmış olabilirsiniz.

REFLÜ NEDEN OLUR?
Yemek borusu ile mide arasındaki bariyerin fonksiyonel ya da yapısal bozukluğu, çeşitli mide rahatsızlıkları ve bazı ilaçlar, mide boşalma hızının azalması veya mide asidinin artması gibi durumlarda gelişir.
Gebelik döneminde de sıklıkla reflü şikâyetleri gündeme gelmektedir. Bebeğin büyümesi ile karında yarattığı baskı sonucu reflü gelişmektedir. Gebelikte görülen reflü genellikle doğum sonrasında geçmektedir.

REFLÜNÜZ VARSA DİKKAT ETMENİZ GEREKENLER
ŞİŞMANLIK reflü riskini artıran bir durumdur. Mevcut ağırlığınız olması gerekenden fazla ise, sağlıklı kilonuza inmek için destek alın. Şok diyetler uygulamayın. Geceleri yemek yiyip yatmayın. Bu durum reflünüzü arttırabilir.
SİGARA ve ALKOLDEN uzak durun.
Öğün düzeninizi koruyun ve öğün atlamamaya özen gösterin. Atladığınız öğünden sonraki öğünde normalden fazla besleneceğiniz için mide hacminiz artacaktır, bu da reflünüzü artırabilir.
Aşırı yemek yememeye özen gösterin. Aşırı yeme sonucu midenizde oluşan gerginlik reflünün şiddetlenmesine sebep olmaktadır.
Özellikle kızartma ve kavurma usulü pişirilmiş yemekleri tüketmemeye özen göstermenizde fayda var. Bu tür besinler fazla yağlı oldukları için sindirim süresini uzatarak reflünüzü artıracağı gibi aynı zamanda sağlıksız kabul edildiği için kimseye önerilmemektedir.
Çok sıcak ve çok soğuk besinleri tüketmeyin. En ideali besinlerinizi ılık tercih etmenizdir.
Tüketeceğiniz çay ve kahve de reflünüzün artmasına sebep olmaktadır. Bu nedenle çay ve kahve tüketiminizi olabildiğince azaltıp mümkünse açık tüketmeye özen gösteriniz.
Besinlerinizi çok baharatlı tüketmemeye dikkat edin. Yoğun baharat ve baharatlı besinlerden uzak durun.
Çok dar kıyafetler giymemeye gayret edin. Çok dar kıyafetler ve çok sıkı kemerler midenize basınç uygulayarak reflünüzü artırabilmektedir.
Yemek yedikten kısa süre sonra yatmamaya veya uzanmamaya özen gösterin. Geceleri yatak başınızı 20–25 cm yükseltin. Böylece yaşadığınız yanma hissi azalacaktır.
Öne doğru eğilme hareketlerinden kaçının.
Midenizin asit içeriğini arttıracak asitli içecekleri tüketmeyin.
Kendinizi takip edin. Sizi rahatsız eden besinlerden sakının.

Alanında uzman diyetisyenlerimizin kaleminden güncel konularda yazılmış blog yazılarını okumak için sayfamızdan takip edebilirsiniz.

Beslenme danışmanlığı sadece kilo verme başarısı ve diyet ile ilgilenmez, her bireyin ömür boyu daha kaliteli beslenmesi için özel beslenme durumlarına göre eğitim verir. Örneğin:

• o Diyabet ve beslenme
• o Kolesterol ve beslenme
• o Gebelik ve beslenme
• o Yüksek tansiyon ve beslenme
• o Karaciğer yağlanması ve beslenme
• o Kanser ve beslenme
• o Antioksidanlar vitaminler ve beslenme

Beslenme danışmanlığı ve diyetisyen hizmeti yoğun çalışan kişilerin başarı ve üretkenliği için özel olarak planlanır ve seyahatlerini de kapsayarak yeni bir beslenme ve diyet biçimi oluşturulması hedeflenir ve çalışma konforuna destek olunur.

Mustafa CAN ve uzmanlarıyla verilen beslenme danışmanlığı hizmetlerimizle daha sağlıklı bir yaşama sahip olabilirsiniz.

Mesleğine karşı büyük bir tutkusu olan Beslenme Uzmanı - Diyetisyen ve Gıda Mühendisi Mustafa CAN

Eğitimlerini başarıyla tamamladıktan sonra, Ankara’da Gülhane Askeri Tıp Akademisinde (GATA) görev almaya başladı. Üç yıl boyunca Klinik Şefi ve Beslenme Uzmanı olarak yüksek rütbeli askeri personellere başarı ile hizmet etti. Bu süreçte kurumsal beslenme, sporcu beslenmesi, fonksiyonel beslenme, mikrobiyata, anne ve çocuk beslenmesi, hastalıklarda beslenme, fitoterapi, aromaterapi ve kupa terapi konularında kendını geliştirdi . İstanbula dönüş yaparak kurumsal fırmalarda beslenme danışmanlıgı , aylık menüler olusturma ve bireysel beslenme koçlugu yapmaya başladı , aynı zamanda gjmfıt sporcu beslenmesı konusunda danışanlarını takip etti. Gıda mühendisliği okumanın avantajı ile Beslenmedeki yaklaşımı sağlıklı ve doğru gıdaların, doğru şekilde kombine edilmesi üzerinde durdu . Mümkün olan en yüksek oranda, “topraktan gelen doğal gıdalarla” beslenme modelini, danışanları için uygulanabilir hale getirerek beslenme planları hazırladı.

Hali hazırda Türkiye’de tek olan hem danışmanlık hem de doğru gıdaların bulunduğu bir işletmenin başında çalışmalarını sürdürmektedir. Sporcu Beslenmesi, kilo alma, kilo verme, kilo koruma, hastalıklarda beslenme, mikrobiyata, fonksiyonel beslenme, fitoterapi ve aromaterapi alanlarında online ve yüz yüze danışmanlık hizmeti vermektedir.